Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan Nazirlər Kabinetinin iclasından sonra verdiyi açıqlamada, Kahramanmaraş mərkəzli zəlzələlərdən sonra bölgədə görülən işlərlə bağlı “Bütün fəlakətlərdə dağıntıların izlərini qısa müddətdə sildiyimiz və yeni evləri onlara təhvil verdiyimiz kimi. sahibləri, Allahın izni ilə burada da eynisini edəcəyik. Bu prosesdə heç bir vətəndaşımızı maddi və mənəvi cəhətdən nəzarətsiz qoymayacağıq, yardım və sığınacaq işlərinin nizamlı şəkildə davam etməsini təmin edəcəyik”,- deyib.
TIME rəsmi mənbəyə istinadən bildirir ki, Kahramanmaraşın Pazarcık rayonunda 7,7, Elbistan rayonunda isə 7,6 bal gücündə zəlzələnin eyni gündə baş verdiyini xatırladan prezident Ərdoğan, zəlzələlərin sayının 3170-ə çatdığını və təxminən 13,5 milyon vətəndaşın yaşadığı Kahramanmaraş, Hatay, Adıyaman, Qaziantep, Malatya, Osmaniye, Kilis, Adana, Şanlıurfa və Diyarbəkirdə böyük dağıntılara səbəb olduğunu bildirib.
Prezident Ərdoğan bildirib ki, zəlzələlər yaxınlıqdakı bəzi əyalətlərdə də kiçik dağıntılara səbəb olub.
Zəlzələnin dağıntı təsirinin təqribən 500 kilometr əraziyə, hiss olunan təsirinin isə qırılan qırağın uzunluğundan asılı olaraq 1000 kilometrdən çox əraziyə yayıldığını qeyd edən Prezident Ərdoğan:
“Dünyanın bir çox ölkəsinin ərazi bütövlüyündən daha geniş ərazidə baş verən fəlakətin tarixdəki digər böyük zəlzələlərlə müqayisədə 7 kilometr kimi səthə yaxın bir yerdə baş verməsi çarpan təsiri ilə dağıntıdır.”Dünyada baş verən böyük zəlzələlərin əksəriyyəti okeanlarda baş verib quruya təsir etdiyi halda, Kahramanmaraş zəlzələləri bilavasitə yaşayış məntəqələrimizin altında baş verdi. Əslində, bütün mütəxəssislərin yekdilliyi ilə Dünyada Kahramanmaraş zəlzələləri böyüklüyünə, dağıdıcılığına və ardıcıllığına görə müstəsna təbiət hadisəsi kimi qəbul edilir”.
Türkiyə ərazisində cənuba doğru 3 metr sürüşməyə səbəb olan zəlzələnin ciddi insan tələfatı ilə nəticələndiyini vurğulayan Türkiyə prezidenti: “Zəlzələdə həyatını itirən 35 min 418 vətəndaşımın hər birinə Allahdan rəhmət, yaxınlarına və millətimizə başsağlığı verirəm. Dağıntılar altından sağ çıxan və ya xilas edilən 105 min 505 yaralımıza şəfa diləyirəm. Axtarış-xilasetmə qrupları tərəfindən.Onlardan 1208 nəfərin hələ də xəstəxanalarımızda müalicəsi davam edir”,- dedi.
Dağılan 19 mindən çox binadan 15 mininə müdaxilə tamamlanıb. İndiyədək zəlzələ zonasında 1 milyon 850 min ev və təxminən 369 min binada iş yeri Ekologiya Nazirliyinin qrupları tərəfindən yoxlanılıb. İlk təsbitlərə görə, zəlzələ bölgəsindəki 47 min binadan 211 min evin dağıldığı, dərhal sökülməsi və ciddi ziyan gördüyü müəyyən edilib.
“Zəlzələdən zərər çəkmiş şəhərlərimizə ən qısa zamanda və səmərəli şəkildə çatmaq üçün dövlət və millət olaraq səfərbər olduq. Nəqliyyat və enerji ilə yanaşı, şəhərlərimizin zədələnmiş içməli su və kanalizasiya infrastrukturu da zəlzələdən zərər çəkənlərə və yardım qruplarına əlavə problemlər gətirib. Dünyanın hansı ölkəsində belə bir fəlakət baş verirsə etsin, görünən pozulmalar təbii ki, bizdə də olub”, – deyə Türkiyə prezidenti qeyd edib.
Prezident Ərdoğan onuda deyib ki, zərərçəkmiş əhaliyə yardımlar göstəriləcək:
“Bu kontekstdə ilk növbədə yaşayış üçün yararsız hala düşən hər evə 15 min lirə köçürmə yardımı və 5 min lirə ilə 2 min lirə arasında kirayə yardımı, eləcə də hər evə 10 min lirə verəcəyimizi artıq elan etmişəm. ev təsərrüfatı. Zəlzələdə həyatını itirən vətəndaşlarımızın xərclərini qarşılayırıq. Zəlzələdə həyatını itirən vətəndaşlarımızın yaxınlarına 100 min lirə nağd pul da veririk. Həmçinin vətəndaşlarımıza əlavə dəstək göstərəcəyik. önümüzdəki günlərdə yaranacaq ehtiyaclar. Dövlət və millət olaraq əl-ələ verib heç bir qurbanı və məzlumu sahibsiz qoymayacağıq. Biz xalqımızın keçmiş fəlakətlərdən ürək zənginliyini artıq bilirik. Artıq qurumlarımız hərəkətə keçib. Bizim Bank sektoru, Xəzinə və Maliyyə Nazirliyimizin liderliyində, həmrəylik paketi olaraq, hazırda 50 milyard lirə civarında olan 2022 mənfəətinin müəyyən bir hissəsini təşkil edir. Onu zəlzələyə ayırıblar. Bu məbləğ zəlzələdən zərər çəkənlər üçün görüləcək işlərə sərf olunacaq. Bundan əlavə, rayonda sahibkarlıq subyektləri üçün kredit zəmanət fondları hazırlanıb”.
Türkiyənin ixracatına 20 milyard dollar qatqı təmin edən bölgənin istehsalı, ticarəti və ixracı ilə ən qısa zamanda yenidən işlə təmin olunması üçün hər cür töhfə verəcəklərini ifadə edən Ərdoğan: “Təxminən 638 min vergi ödəyicisi fors-majordan faydalanacaq”, – məlumat verdi.
Prezident Ərdoğan əlavə olaraq dedi:
“Biz zəlzələ bölgəsi üçün AFAD-a daxildə və xaricdə edilən 8,3 milyard lirəlik yardımın hamısını istifadə edirik. Sabah axşam saat 20.00-da Şimali Kipr Türk Cümhuriyyəti Türkiyədəki bütün televiziya və radioların iştirakı ilə və Azərbaycana.” “Türkiyə bir ürəkdir” şüarı ilə yardım kampaniyası təşkil olunacaq. Nazirlər Kabinetinin iclasına qatılan kabinet üzvləri və dövlət rəsmiləri olaraq, AFAD-a ümumilikdə 136 milyon 589 min lirə ianə verməyə qərar verdik”.